Эндокринология
Эндокринология ғылым ретінде гормон түзетін ішкі секреция бездерінің (ұйқы безі, қалқанша без, гипофиз, бүйрек үсті бездері, аналық бездер, т.б.) құрылысы мен қызметін зерттейді. Эндокринологияның қызығушылық саласына гормондардың түзілу әдістері және олардың адам ағзасына әсерін зерттеу де жатады.
Эндокринология тәжірибелік медицинаның бір саласы ретінде эндокринологиялық ауруларды емдеумен және эндокриндік жүйедегі бұзылыстарды жоюмен айналысады.
Мұны білу маңызды. Адамның гормондық жүйесі адам ағзасында болатын барлық процестерді бағындырады. Эндокриндік жүйе өндіретін гормондар адамның барлық мүшелерінің жұмысын бақылайды және энергия алмасуын реттейді. Гормондар ұрпақты болу қызметіне, зат алмасу процестеріне, ағзаның өсуі мен дамуына әсер етеді.
Эндокринология қандай ауруларды емдейді?
Орталықта эндокринология бағыты эндокриндік жүйенің келесі ауруларын емдеумен айналысады:
- қант диабеті, қантсыз диабет,
- ұйқы безінің аурулары,
- қалқанша безінің барлық аурулары (тиреоидит, гипотиреоз, диффузды уытты жемсау және т.б.),
- зат алмасу бұзылыстары, соның ішінде семіздік,
- ерлер мен әйелдердің эндокриндік бедеулігі, сондай-ақ етеккір циклінің бұзылуы, менопаузаның бұзылуы, әйелдерде шаштың шамадан тыс өсуі және т.б.,
- бүйрек үсті бездерінің аурулары (бүйрек үсті безінің қыртысының бұзылысы, созылмалы бүйрек үсті безінің жеткіліксіздігі, бүйрек үсті бездерінің ісіктері),
- остеопороз.
Эндокринолог дәрігерлер қашан көмек сұрауға кеңес береді?
- Сіздің салмағыңыз аз немесе артық болған кезде. Ешқандай себепсіз салмақ жоғалтсаңыз немесе салмақ қоссаңыз, эндокринологқа баруды кейінге қалдырмаңыз.
- Егер сіз мезгіл-мезгіл кеуде омыртқасында ауырсынуды байқасаңыз немесе ауыр травматикалық жағдайсыз жиі сынықтарыңыз болса (5 жылда 1-ден астам сынық).
- Жүрек соғуы (жүрек ырғағының бұзылуы) байқалса, саусақтарыңыз жиі дірілдесе, сіз ішкі қалтырауды сезінесіз.
- Көздің жасаурауы, құрғауы және басқа да жағымсыз сезімдері болса.
- Шөлдеу мен ауыздың құрғауынан суды көбірек ішіп жатқаныңызды байқасаңыз. Және осы себепті зәр шығару жиілейді, әсіресе түнде.
- Жалпы әлсіздік, шаршау, жиі бас ауруы немесе есте сақтау қабілетінің бұзылуы байқала бастаса, «Үміт» емханасының дәрігеріне баруды кейінге қалдырмаңыз.
- Шаштың түсуін немесе шаштың шамадан тыс өсуін байқасаңыз, эндокринологқа қаралыңыз. Немесе тұрақты безеуден зардап шегетін болсаңыз.
- Егер сізде жүктілікті соңына дейін жеткізбеу, етеккір циклінің бұзылуы, сүт бездерінен бөлінділер байқалса.
- Алғаш рет 45 жасқа дейін пайда болған және таблеткамен бақылау қиын болатын жоғары қан қысымы болса, эндокринологқа қаралыңыз.
Симптомдар болмаса да, эндокринологқа барыңыз
- Егер сіз жүктілікті жоспарлап жатсаңыз немесе жүктіліктің басында болсаңыз,
- жақын туыстарынан біреу қалқанша безінің ауруларымен, қант диабетімен ауырса немесе оларда ерте инфаркт, инсульт болса;
- эндокринологиялық аурулардың дамуын болдырмау үшін тұрақты тексеру мақсатында
Дәрігер-эндокринолог Ульянова Ольга Владимировна