«Седация көмегімен» жасалатын эндоскопия
Біздің Орталықта барлық эндоскопиялық зерттеулер (диагностикалық және хирургиялық) седацияның ең қолайлы жағдайында - арнайы препараттарды қолдану арқылы 10 минуттық дәрілік ұйқы кезінде жүргізіледі. Седация жағдайында зерттеу үшін арнайы әзірленген заманауи препараттар. Ұйқы барысындағы эндоскопия анестезиологтың бақылауымен жүзеге асырылады, ол препаратты жеке таңдауды және оны көктамыр ішіне енгізуді жүзеге асырады.
Науқас процедура кезінде ешқандай ыңғайсыздықты сезінбестен ұйықтайды, ал ол аяқталғаннан кейін бірден оянып, ешқандай ыңғайсыздықты сезінбейді.
Еуропада эндоскопиялық зерттеулер мен манипуляциялардың барлық түрлері осылай жүзеге асырылады, өйткені науқас тыныштықта және тексеруге кедергі жасамаған кезде дәрігер барлық қажетті диагностикалық шараларды мүмкіндігінше тез, дәл және тиімді орындайды.
Процедура аяқталғаннан кейін пациент жарты сағат ішінде қалыпты өміріне оралады. Процедураға эндоскопист дәрігер, ассистент және анестезиолог дәрігер қатысады.
Тексеру алдында эндоскопист дәрігер науқаспен сөйлеседі, оның медициналық құжаттамасымен танысады, эндоскопия кезінде қандай қосымша процедураларды орындау жоспарланғанын түсіндіреді. Содан кейін анестезиолог дәрігер қосымша сауалнама жүргізеді және науқасты тексереді. Науқасты қысқа мерзімді ұйқы күйіне енгізгеннен кейін эндоскопист эндоскопиялық тексеру жүргізеді және қосымша диагностикалық және емдік шаралар жасайды.
Эндоскопия жасауға көрсетілімдер
Эндоскопиялық зерттеулерге арналған көрсетілімдер тізімі өте кең. Олар:
- шырышты қабықтың зақымдану белгілері болса (ауырсыну, ас қорытудың бұзылуы, жөтел және т.б.)
- қан кету
- қатерсіз немесе қатерлі ісіктерге күдік туындағанда
- бөгде денелерге күдік туындаған жағдайда
- биопсияны және басқа жолмен алынбайтын басқа үлгілерді алу қажет болған жағдайда
- кішігірім манипуляцияларды орындау үшін (полиптерді кесіп алып тастау, бөгде заттарды алып тастау) және т.б.
- алдын алу үшін қолданылады.
Эндоскопиялық операция жасауға көрсетілімдер ауқымы өте кең. Жыл сайын олардың саны құрал-жабдықтардың жетілдірілуі мен дәрігерлер тәжірибесінің артуына байланысты артып келеді.
Эндоскопия кезіндегі емдік манипуляциялар
Қазіргі заманғы эндоскоптардың мүмкіндіктері жоғары сапалы диагностиканы ғана емес, сонымен қатар көптеген емдік манипуляцияларды жүргізуге мүмкіндік береді:
- өңештен, асқазаннан, аш және тоқ ішектерден, ЛОР мүшелерінен, трахея мен бронхтардан ісіктерді (полиптер, аденомалар және т.б., кейіннен биопсия) эндоскопиялық жолмен алып тастау;
- асқазан мен өңештің көктамырларын байлау және склеротерапия, асқазан-ішек жолдарының әртүрлі бөліктерінен қан кетуді тоқтату;
- сулау және дәрілік заттарды енгізу;
- бөгде заттарды алып тастау және басқа да көптеген медициналық процедуралар
Эндоскопияға дайындық
Процедураны тағайындағанға дейін бейінді маманнан тексеруден өтіп, жолдама алу қажет. Егер емханаға хабарласқан кезде сізде жолдама болмаса, оны рәсімдеу үшін дәрігердің қабылдауына жазылуға болады.
- ЭКГ. Жүрек-қантамыр жүйесі аурулары бар емделушілерге, сондай-ақ 50 жастан асқан емделушілерге (әсіресе седациямен зерттеуге тіркелу кезінде) ЭКГ жасаған немесе бұрын жасалған ЭКГ деректерін алып келген дұрыс (жасаған мерзімі 1 айдан көп емес).
- Жалпы қан талдауы. Науқаста бірқатар аурулардың болуы (коагулопатия, тромбоцитопения немесе порталдық гипертензия) диагностика жасауда ерекше назар аударуды талап етеді. Қан талдауының нәтижелерін дәрігер эндоскопия кезінде міндетті түрде ескереді.
- Инфекциялық топқа талдау. АИТВ-ға, гепатитке және мерезге арналған талдаулар аз инвазивті процедуралар (соның ішінде эндоскопия) жүргізу кезінде, хирургиялық операция алдында және ауруханаға жатқызар кезінде стандартты болып табылады.
Көрсетілген зерттеулер кеңестік сипатқа ие және эндоскопиялық зерттеулер кезінде қарсы көрсетілімдерді анықтауға және барынша қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған. Осы тексерулер мен талдаулардың барлығын біздің клиникада тапсыруға болады.
Зерттеу түріне байланысты пациент диетаны ұстануы және/немесе ішектерді тазартуы керек.
Фиброколоноскопия (ФКС)
Колоноскопия (фиброколоноскопия, ФКС) - ішектің шырышты қабығын зерттеудің заманауи аспаптық әдісі, ол бірқатар аурулардың болуын жоғары ықтималдықпен анықтауға мүмкіндік береді. Бұл диагностика мен емдеуде баламасы жоқ зерттеудің ең дәл әдісі. Зерттеу үшін арнайы оптикалық құрылғы - колоноскоп қолданылады. Оның құрылымдық бөліктері зонд, жарықтандыру элементтері, ауа беретін түтіктер, бейне мәліметтерді беруге арналған окуляр, биопсия (сынама алу) және бөгде денелерді алу үшін қысқыштар, полиэктомияға (полиптерді жою) арналған ілмектер. Барлық заманауи құрылғылар манипуляция бөлмесінде немесе операциялық бөлмеде орнатылған монитор экранына суретке түсіруге және кескінді тасымалдауға арналған бейне камералармен жабдықталған.
«Үміт» орталығындағы колоноскопия – бұл процедураның барлық бірегей мүмкіндіктерін пайдалану, оның барысында маман шырышты қабықты тексереді, оның тонусын және жиырылу қабілетін бағалайды, ісіктің болуын жоққа шығарады немесе растайды, биопсия (зерттеу) үшін тіндердің үлгілерін алады, полиптерді (1 мм-ге дейін), кішігірім қатерсіз ісіктерді және т.б. алып тастайды, бөтен денені алып шығады, қан кетуді тоқтатады.
Тексерулерді «ұйқыда» жасау
Біз пациенттерге тексеруді «ұйқыда» жүргізуді ұсынамыз. Науқас қысқа дәрілік ұйқыға батырылады және процедура кезінде және одан кейін ешқандай ыңғайсыздықты сезінбейді. Седация – бұл анестезия емес, оны пациент оңай көтереді және іс жүзінде ешқандай қарсы көрсетілімдері жоқ, процедураны дәрігер анестезиолог қадағалайды.
Колоноскопияның мақсаты
«Үміт» орталығында жүргізілетін колоноскопия ауыр асқынулардың дамуын болдырмау үшін ерте кезеңдердегі бірқатар ауруларды анықтауға мүмкіндік береді.
Зерттеу тоқ ішектің барлық дерлік қауіпті патологияларын дәл және уақтылы диагностикалауға мүмкіндік береді:
- қабынулар (колит, Крон ауруы)
- жаралар мен эрозиялар
- полиптер мен ісіктер
- ішектен қан кету және т.б.
- Эндоскопиялық зерттеу жүргізу кезінде орталық мамандары биопсия үшін тіндердің үлгілерін ала алады.
Колоноскопия қуысты операция жасамастан бірқатар патологияларды емдеуге бірегей мүмкіндік береді.
Колоноскопияға көрсеткіштер
Ішек қатерлі ісігінің және басқа да ауыр патологиялардың диагноз қойылған жағдайларынан басқа, колоноскопия жасауға міндетті көрсеткіштер:
- ішек ауруларына күдік (нәжісте қан мен шырыш, қайталанатын іш қату немесе диарея, іштің ісінуі және ауыруы)
- нәжісте жасырын қанды анықтау
- қан анализінде спецификалық онкомаркерлердің жоғарылауы
- анемия (төмен гемоглобин)
- тік ішекте бөгде денені сезіну
- этиологиясы анық емес төмен дәрежелі қызба (ұзақ уақыт бойы қызба).
- салмақ жоғалту
- емдеу барысын бақылау қажеттілігі
- туыстарының тоқ ішегінде ісіктерді, полиптерді және басқа да ісіктерді диагностикалау
- жасы 45-тен жоғары (ішек қатерлі ісігінің алдын алу үшін).
Колоноскопияны «ұйқыда» жасау
«Үміт» орталығында біліктілігі жоғары тәжірибелі дәрігерлер жұмыс істейді, олар зондты енгізу қарқынын науқастың әсерін мұқият қадағалай отырып, таңдайда, іш қуысын пальпациялау арқылы зондтың өтуіне көмектеседі. Нәтижесінде жұқа зондты енгізу кезінде ыңғайсыздық сезімі төмен болады. Мүмкін болатын ауыр сезімдерге келетін болсақ, олар ішектің жағдайына тікелей байланысты.
Көбінесе эмоционалық ширығу тексерудің өзінен гөрі көп ыңғайсыздық тудырады. Егер сізде ыңғайсыз сезімдер болады деп қорқатын болсаңыз, барлық мәселе «ұйқыдағы» колоноскопия арқылы шешіледі.
Колоноскопияны «ұйқыда» жасау науқасты дәрі көмегімен ұйқтату арқылы жасалады. Біздің клиикада бұл мақсатта соңғы үлгідегі препараттар қолданылады. Олардың барлығы ыңғайсыздық сезімді жоюға және жеңіл оянуға кепілдік береді. Зерттеу дәрігер анестезиологтың бақылауымен жүзеге асырылады, ол препаратты әр науқасқа жеке таңдайды және оны ішке енгізеді.
Еуропада эндоскопиялық зерттеулер мен манипуляциялардың барлық түрлері осылай жүзеге асырылады, өйткені науқас тыныштықта және тексеруге кедергі жасамаған кезде дәрігер барлық қажетті диагностикалық кешенді мүмкіндігінше тез, дәл және тиімді орындайды. Дәрігерлеріміз қосымша оқудан және біліктілігін арттырудан өтті, процедура әлемдік стандарт деңгейінде жүргізілуде.
Тексеру ұзақтығы 20-30 минут
Қорытындыны дайындау 10-20 минут
Процедураны жасау нәтижелері: Диагноз қоюшы дәрігердің тоқ ішектің жағдайын сипаттайтын суреттер және егжей-тегжейлі қорытындысы
Гастроскопия (ЭГДС, эзофагогастродуоденоскопия)
Өңештің, асқазанның және он екі елі ішектің шырышты қабығын көзбен шолу арқылы тексеруге мүмкіндік береді. Тексеру эндоскоптың көмегімен жүзеге асырылады, ол кірістірілген бейне камерасы бар икемді зонд болып табылады, бұл дәрігерге кескінді экранда көруге мүмкіндік береді.
Гастроскопияға арнлаған жабдық жоғары сезімталдыққа ие. Дәрігер ішкі органдардың шырышты қабатының бетіндегі бар болғаны бірнегше миллиметр болатын өзгерістерді анықтай алады. Процедура барысында тек көзбен шолу арқылы тексеру ғана жүргізілмейді. Өңештің, асқазанның, он екі елі ішектің қандай да бір түзілістері анықталса, дәрігер шырышты қабықтың үлгілерін алып, гистологиялық зерттеуге жібереді. Кейбір жағдайларда диагностикалық гастроскопия кезінде тікелей асқазан мен өңеште эпителий түзілімдерін (полиптерді) жоюға болады. Жою туралы шешім түзілімнің құрылымы мен көлеміне қарай қабылданады. 1,5-2 см-ге дейін (кейде 2,5 см) қатерсіз түзілімдер алып тасталады.
Гастроскопияның көмегімен алынған ақпарат дәл диагноз қоюға және емдеудің дұрыс әдісін таңдауға мүмкіндік береді.
Гастроскопияның мақсаты
ЭГДС өңеш, асқазан және он екі елі ішек ауруларын диагностикалауда таптырмас әдіс болып табылады. Гастроскопия жасау кезінде дәрігер гастрит, асқазан жарасының барлық түрлерін, эзофагит, ГЭРБ, сондай-ақ ісік процестерін тіпті ерте сатысында да анықтай алады, бұл оның ауруларды соңғы сатыда анықтайтын басқа әдістерден айырмашылығы болып табылады. Заманауи эндоскоптың көмегімен полиптер мен эрозиялар анықталып қана қоймай, тиімді емделеді.
Эндоскоптың қосымша функциялары келесі медициналық процедураларды орындауға мүмкіндік береді:
- инъекциялар немесе дәрі-дәрмектермен бүрку
- полиптерді жою
- қан кетуді тоқтату
- тамыр және лимфа жүйесінің ауруларын емдеу
- өңештің тарылған арнасы мәселесін шешу
- асқазанға қоректік қоспаны жеткізуге арналған арнайы зондты енгізу.
Гастроскопия жасауға көрсетілімдер
Гастроскопия жасауға мынадай себептер болуы мүмкін:
- тамақ ішкеннен кейін асқазанның ауырсынуы, ауырлық сезім немесе аш қарынның ауыруы
- тұрақты, шаршататын қыжыл
- қатты кекіру
- «негізсіз» салмақ жоғалту немесе тәбеттің болмауы
- жиі жүрек айнуы мен құсу
- жағымсыз дәм сезімі
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының статистикасы бүкіл әлемде адамдардың асқазан-ішек жолдарының қатерлі ісіктерінің санының артқанын көрсетеді, сондықтан 45 жастан асқаннан кейін профилактикалық ЭГДС-тен жүйелі түрде өту ұсынылады, оның бағасы емдеу құнынан бірнеше есе төмен.
Гастроскопины «ұйқыда жасау»
«Үміт» орталығында науқастар гастроскопияны ұйқы кезінде өтуге мүмкіндік алды. Процедураны жасау үшін жалпы анестезия қолданылмайды, біздің клиникада гастроскопия седацияның ең қолайлы жағдайында - арнайы препараттарды қолдану арқылы 10 минуттық дәрілік ұйқы кезінде жүргізіледі. Ұйқы барысында эндоскопия дәрігер анестезиологтың бақылауымен жүзеге асырылады, ол препаратты жеке таңдайды және оны көктамыр ішіне енгізуді жүзеге асырады.
Пациент процедура кезінде ешқандай ыңғайсыздықты сезінбестен ұйықтайды және ол аяқталғаннан кейін бірден оянғанда ыңғайсыздық сезбейді.
Так проводятся все виды эндоскопических исследований и манипуляций в Европе, в том числе ФГС и ФГДС, ведь когда пациент спокоен и не мешает осмотру, врач максимально быстро, точно и эффективно проводит необходимый комплекс диагностики.
Түсінде гастроскопияға дайындық
- Эзофагогастродуоденоскопияны ең ақпаратты және дұрыс жүргізу суретті бұрмалауы мүмкін барлық бөгде субстанцияларды толығымен алып тастау арқылы ғана мүмкін болады. Сондықтан гастроскопия әдетте аш қарынға, 8- тамақ пен судан 12 сағат бойы бас тарту арқылы орындалады. Ерекшелік тек жедел гастроскопия үшін жасалады, онда асқазанды зондтың көмегімен босату орындалады.
- ЭГДС жасамас бұрын контрасты заттарды қолдану арқылы асқазан-ішек жолдарын рентгендік зерттеуден кейін үш күнге дейінгі уақыт өтуі керек.
- Процедураны бастамас бұрын дәрігер эндоскопист пациентке зерттеу мақсаты туралы хабарлайды және манипуляциялардың ерекшеліктерін түсіндіреді. Гастроскопия науқасты дәрі көмегімен ұйқтатқаннан кейін жүзеге асырылады.
- Эндоскоп пен барлық құралдар бактерияға қарсы ерітінділерде көп сатылы дезинфекциядан өтеді, бұл инфекцияның берілуін толығымен жояды.
Эндоскопия алдында ұсынылатын зерттеулер
- ЭКГ. Жүрек-қантамыр жүйесі аурулары бар пациенттерге, сондай-ақ 50 жастан асқан пациенттерге (әсіресе седация көмегімен тексеруге жазылғандарға) ЭКГ жасату немесе өзімен бірге бұрын жасалған ЭКГ деректерін (жасатқан мерзімі 1 айдан аспаған) алып келу ұсынылады.
- Жалпы қан талдауы. Науқаста бірқатар аурулардың болуы (коагулопатия, тромбоцитопения немесе порталдық гипертензия) диагностика жасауда ерекше назар аударуды талап етеді. Қан талдауының нәтижелерін эндоскопия кезінде дәрігер міндетті түрде ескеретін болады.
- Инфекциялық топқа талдау. АИТВ-ға, гепатитке және сифилиске арналған талдаулар операцияға және ауруханаға жатқызғанға дейін аз инвазивті процедуралар (соның ішінде эндоскопия) кезінде стандартты болып табылады.
Көрсетілген зерттеулер кеңестік сипатқа ие және эндоскопиялық зерттеулер кезінде қарсы көрсеткіштерді анықтауға және максималды қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған. Толық ақпаратты +7 7172 95 44 84, +7 777 201 44 44 телефондары арқылы байланыс орталығының операторларынан ала аласыздар.
Науқасқа арналған жадынама
Эзофагогастродуоденоскопия (ЭФГДС).
ЭФГДС аш қарынға жасалады. Соңғы тамақ пен ЭФГДС арасында 10-нан 12 сағатқа дейін міндетті үзіліс болуы керек.
Процедурадан бұрын арнайы диетаны сақтау қажет емес, бірақ ЭФГДС жасатар алдында 2 күн бұрын ас мәзірінен мыналар алып тасталуы керек: шоколад кәмпиттері және шоколад; алкоголь; ащы тағамдар; жаңғақтар; тұқымдар. Кешке, зерттеу қарсаңында жеңіл сіңетін тағамдардан (салаттарды қоспай) кешкі ас ішу ұсынылады - 18:00-ге дейін.
Зерттеу күні ЭФГДС-ке дайындық кез келген тағамды қабылдауға тыйым салу болып табылады. Таңертең темекі шегу және таблетка немесе капсула түріндегі дәрі-дәрмектерді қабылдау ұсынылмайды. Зерттеу тәжірибесі көрсеткендей, таңертең тіпті бір темекі шегу кезінде процедура қиынырақ болады, науқаста құсу рефлексі күшейеді және асқазандағы шырыш мөлшері артады, бұл тексеру уақытын ұзартады.
ЭФГДС алдында рұқсат етіледі: тістерді тазалау; басқа зерттеулерді орындау (мысалы, ультрадыбыстық зерттеу); қажет болса, таңертең инъекция жасау; ауыз қуысында сіңетін дәрілерді қабылдау; процедурадан 2-4 сағат бұрын газсыз су ішуге болады.
Киім үлгісі: кабинетке алдын ала келу керек, галстук, көзілдірік, бар болса - тіс протездерді шешу керек.
Асқазанды ЭФГДС-ке дайындықтың бірнеше маңызды тұстары бар. Жағасы мен белдікті шешуге болатын кең киім кию керек. Науқаста онымен бірге үнемі қабылданатын дәрі-дәрмектер болуы керек, оларды процедурадан кейін бірден ішуге болады. Сондай-ақ, егер бар болса, бұрын жастқан тексеру деректерін алу келу қажет. Егер науқаста аллергия болса, ол дәрігерге хабарлауы керек. Эпилепсиямен және қант диабетімен ауыратын науқастар зерттеуді жүргізбес бұрын дәрігерлерге осы аурулардың болуы туралы ескертуі тиіс.
Пациентті (ЭГДС) дайындау